SON DAKİKA
Hava Durumu

Hayat Pahalılığı

Yazının Giriş Tarihi: 07.06.2022 11:20
Yazının Güncellenme Tarihi: 08.06.2022 08:10

Ülkede bir numaralı gündem hayat pahalılığı. Fiyatlamalar aşırı absürt, akıl ve mantıkla izah edilemeyecek durumda. Hayat pahalılığının bir numaralı sorumlusu “faiz sebep, enflasyon sonuç” denklemiyle ekonomiyi yöneten hükümettir. 
Geçen yıl, TCMB nın politika faizini art arda düşürmesiyle ( şu anda ) Ağustos 2021 de 8 tl civarında olan kur, kısa sürede Aralık 2021 ortasında 18 tl ye dayanmıştı. Yönetim 2021 in son ayında KKM mevduat sistemini yaratarak kur daki artışı önlemeyi düşündü. Bu sistemin yükü banka ve hazine arasında paylaşılıyor. KKM sistemi ve kamu bankalarının satışı ile 10 tl civarına gerileyen kur kısa sürede 13 tl üzerine atmış, şu anda ise 16,50 üzerinde fiyatlanıyor. Ekonomik temellere dayanmadan yapılan faiz indirimlerinin bedelini, maalesef hepimiz ödüyoruz. Akaryakıt ve enerji ye yapılan sürekli zamlarla, üreticinin maliyeti artıyor. Türkiye’de, Cumhuriyet tarihinde enflasyonun artış hızının bu kadar yüksek olduğu sadece 2.nci dünya savaşı yılları var. 
Mayıs ayı itibarıyla enflasyon tuik e göre yıllık %73,50, enag grup a göre ise 0,76 dır. Arz ve talep dengesizliğinden, ekonomilerde,  ekonomik faaliyetlerin stabil olması mümkün değildir. Ekonomik faaliyetin bir süre yükseldikten sonra düşüşe geçtiğini ve bir süre sonra da tekrar yükselişe geçtiğini görüyoruz.  
Dünya ise artan enflasyonla mücadele için faiz artırma yoluna gitti. Dünyanın en büyük merkez bankası Fed para politikasında değişikliğe gideceğini açıklamasıyla da 2021 özellikle ikinci yarısında merkez bankaları ülke para birimlerinin değerini korumak, artacak enflasyona bir de kur değer kaybı gibi maliyetleri sıçratan bir ivmeyi engellemek için faiz artırmaya başladılar. 
Fed faiz artışına 25 baz puan ile Nisan 2022’de başladı. Öncesinde ise tahvil alım programını sonlandırdı.  ABD ekonomisinden dünyaya yayılan doların azalması ufak tefek piyasa depremlerine neden olduysa da asıl hareket Fed’in faiz artış adımını Mayıs 2022’de 50 baz puana çıkarması ve birkaç toplantıda 50’şer baz puan faiz artışları ile devam edeceğini fed üyelerininde açıklamalarıyla başladı.  Bankanın 2022 içinde ağırlıklı olmak üzere bilançosunu 1 trilyon doların üzerinde 3 trilyon dolara kadar daraltacağı iması da zaten hareketin tetikleyicisi oldu. Avrupa Merkez Bankası (AMB) ise Temmuz 2022’de ilk faiz artışı adımını yaparak devreye girecek.  2022 ve 2023’te devam edeceği faiz artışlarına devam edecek. Bilanço daralması ise piyasadaki konjonktüre göre oluşacak. 
Türkiye de artan fiyatlar ve alım gücünün düşmesi, Suriyeli ve Afgan sorununu çözümü için yeni bir hikaye ye ihtiyaç var. 

Müslüm Kaplan

YAZARIN DİĞER YAZILARI

    En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.